Saharako hezkuntzaren egoera

“Hemengo ikasketak amaitu ondoren Cubarara joan nahi dut, eta bertan mediku titulua atera,

hona bueltatzean baliogarria izan nahi dudalako nire herria ahal dudan heinean laguntzeko” dio
saharar errefuxiatuen kanpamenduetan bizi den 12 urteko gazte batek. Zaila bada ere, bere ametsa Cuban ikastea da, eta bera bezala beste ehundaka  dira amets berdina daukaten gazteak. Normalean hau posible denean, Argeliara, Espainiara edo Cubara doaz. Kanpamenduetan lehen hezkuntza ikasi ondoren 15-20 urte igarotzen dituzte kanpoan eta mediku, ingeniero, biologo... lez bueltatzen dira, arazoa da gehienak bueltatzean gaztelera ikastera dedikatu behar dutela bere denbora ezinezkoa egiten zaielako burutu dituzten ikasketak kanpamenduetan erabiltzea.

Antolakuntzaren aldetik ederto ari dira, izan ere, gaur egun kanpamenduetan analfabetismoa ia guztiz desagertu da, eta alfabetizazio maila arabiar munduko %100a eskolatua dago, hezkuntza derrigorrezkoa eta doakoa da. Lau kanpamenduetan guztira 25 haurtzaindegi eta 27 eskola daude. Hauetaz gain, hiru barnetegi, hauen artean "27 de Febrero" emakumeentzako lanbide eskola.

1977an, gutxienezko baldintzetan bazen ere, ume kopuru handia eskolatuta zegoen jada. Pixkanaka, Saharako kanpamenduetara
 medikuak, erizainak, irakasleak, eta mota guztietako teknikoak, agronomoak, itzultzen hasi ziren eta denen onerako beraien lanari ekin zioten.

Gaur egun, hauek dira bizitzan zehar egin ditzaketen ikasketak:

1. Haurtzaindegia - Cenui - مشتل

2. Eskola (lehen hezkuntza) - Madrasa - الابتدائي

3. Eskola (bigarren hezkuntza) - Mutxowasiba - الثانوية

4. Institutua - Cenewia - المدرسة

5. Unibertsitatea - Alxagamia

 

Haurtzaindegi eta eskolak kanpamenduetan dituzte, baina institutura joatean apur bat urrundu behar dira, eta unibertsitatera joateko ere, atzerrira ematen dituzten beken bitartez. Gazte asko eskola amaitzean ikasketak utzi egiten dituzte, ez dutelako zentzuduna ikusten ikasten jarraitzea bere egoera dela eta.

Ez dago hezkuntza berezirik arazoak dituzten umeentzat, baina hala ere, saiatzen dira modurik onenean umearen egoera aurrera eramaten. Echdeiria dairaren eskolako zuzendarien hitzetan, "Ez daukagu material nahikorik hezkuntza berezia aurrera atera ahal izateko, materiala eskolarako funtsezkoa da, baina ezin dugu besterik egin".

Argeliako kanpamenduetan bizi duten egoera ez da erraza, ur edangarririk ez dago,elektrizitaterik ere ez, eta lan egiteko aukerra urria da. Eskolaetan eta osasunean materialaren aldetik eskas dabiltza, azken finean, daukatena kanpotik eramandakoa da, eta gehienetan ere, ez zaie bidalitakoa heltzen.

 Saharaui hauen bizitza behin behinekotasunean datza, ez dakite noiz zer eta non izango duten ezer, beraz, esan daiteke, bizitza osoa daramatela beste bizi baten bila, beraiek hainbestetan aldarrikatutako independentzia horren bila.



Said.

 Beraz, lau kanpamenduetan bereiztutako 200.000 pertsona hauek egunean zehar frustazio, ezinegon, konformismo eta 35 urteko itxaronaldian bizi dira. Eta hala ere, euren itxaropena independentzia baino ez da, beraien herrira itzultzeko esperantzaz bizi dira.